De gemeente Tilburg heeft hoge ambities als het aankomt op het duurzaam maken van hun vastgoed. De ontwikkelingen in de wereld van duurzaam bouwen volgen elkaar snel op.  Het verduurzamingsplan dat de gemeente in 2016 met W/E adviseurs had gemaakt was toe aan een volgende versie. Daarmee kon de invulling van de klimaatambities weer aangepast worden aan de huidige inzichten en kan een volgende stap gemaakt worden in de verduurzaming van de gemeentelijke maatschappelijke vastgoed. Marion Bakker van de gemeente Tilburg vroeg W/E adviseurs en  Fakton Energy de nieuwe Roadmap 2.0 op te stellen. Een mooie samenwerking was geboren. Met Wouter van den Wildenberg, Marion Bakker (Gemeente Tilburg) en John Mak (W/E adviseurs) blikken we terug op het project.

Hoe zijn jullie met het project gestart?

Marion Bakker: In 2016 hebben we door W/E adviseurs een Roadmap 1.0. laten opstellen. Deze had een looptijd tot 2020. We moesten aan de slag om een nieuwe versie te maken. Er is sinds de Roadmap 1.0 veel veranderd op het gebied van verduurzaming van de gebouwde omgeving. We wilden niet alleen de strategie herijken, maar deze ook concreet uitgewerkt hebben met doelen en financiële consequenties. Daarnaast wilden we een concreet uitvoeringsplan voor de eerste vijf jaar.

John Mak: Naast het energievraagstuk zijn er nog een aantal andere onderwerpen bijgekomen waar invulling aan gegeven moet worden, namelijk circulariteit en klimaatadaptatie. De gemeente gaf aan dat ze graag een concrete invulling wilden hebben van hoe ze deze onderwerpen mee kunnen nemen in de verduurzaming van hun vastgoed.

Hoe is de samenwerking tussen W/E en Fakton Energy ontstaan?

Wouter van den Wildenberg: “Marion kwam naar mij toe en zei: ‘Ik heb een opgave waarvan ik denk dat het goed is als ik jullie allebei hiervoor vraag. Zie je dat zitten?’”

Marion Bakker: Dat klopt! We wilden zowel veel inhoudelijke kennis van  verduurzaming inbrengen als ook een uitgewerkt financieel plan. Dit vraagt verschillende invalshoeken en disciplines. W/E adviseurs is toonaangevend als het gaat om kennis en innovatie op het gebied van uitvoeringsgerichte verduurzaming en Fakton Energy is heel sterk in strategisch kijken naar vastgoed, de financiële gevolgen en de energie-opgave hierbinnen. Natuurlijk ging ik ervan uit dat er een overlap zou zijn, maar ik geloofde in het idee van de versterking van deze twee toonaangevende bureaus. Beide bureaus vroeg ik of ze het zagen zitten om een gezamenlijke opdracht te doen. Het was een beetje onwennig om twee partijen met elkaar aan tafel te zetten, maar na een inspirerend introductiegesprek, zeiden ze beiden ja!

Hoe ging het daarna verder?

Marion Bakker: We werkten in groepsbijeenkomsten met verschillende experts van de gemeente en van de adviesbureaus de ambitie uit, eerst in definities en daarna vertaald naar doelstellingen. Wat we hier bij de gemeente Tilburg uiteindelijk wilden was een punt op de horizon voor de verduurzaming van onze portefeuille naar klimaatneutraal 2045. Daarnaast wilden we een concreet uitvoeringsplan. Energiebesparing was hierin de primaire aanleiding als vervolg op eerdere strategie, maar we voegden hier circulariteit en klimaatadaptatie aan toe. Ook dit werkten we uit in verschillende groepsbijeenkomsten.

Wouter van den Wildenberg: We zijn hierna begonnen met de gemeente te ondersteunen bij het verzamelen van de data die we nodig hadden voor het project. Algemene en specifieke data over het vastgoed, onderhoud en bijvoorbeeld het energieverbruik.

Wat we hierna hebben gedaan is de strategische doelen en ambities vertalen. Wat moet je doen om deze uit te voeren? We hebben gekeken hoe dit op een slimme manier ingevuld kan worden. Dat hebben we vanuit verschillende invalshoeken benaderd. Wil je liever zo snel mogelijk CO₂ neutraal worden of wil je liever zoveel mogelijk CO₂ reductie tegen zo laag mogelijke kosten? We hebben al die overwegingen gekoppeld aan wat praktisch zinnig is. Je gaat bijvoorbeeld niet een gebouw CO₂ neutraal maken dat net een grote renovatie heeft gehad. Daarom moet je steeds blijven toetsen op wat er in de praktijk met het vastgoed gebeurt. De portefeuille van de gemeente bestaat niet uit standaard en uniform vastgoed waardoor identificatie van maatregelen best ingewikkeld is. Hier volgt een strategie uit waarin staat uitgewerkt wat er moet gebeuren om de portefeuille te verduurzamen en wat de natuurlijke momenten hiervoor zijn. De gemeente heeft zelf de controle over wanneer zij waarin investeren.

Hoe verliep de samenwerking tussen de partijen?

John Mak: Dat is goed bevallen!

Wouter van den Wildenberg: De samenwerking verliep heel natuurlijk. We versterken elkaar!

John Mak: Fakton Energy is heel sterk in het financiële gedeelte en W/E adviseurs is goed in het inhoudelijke. Als je onze kennis samenvoegt is dat van grote meerwaarde. Samen bieden we alle informatie die de gemeente nodig heeft om dit project uit te kunnen voeren.

Wouter van den Wildenberg: Dat klopt inderdaad. Op papier hebben we wel wat overlap, maar als je teruggaat naar waar beide partijen het beste in zijn dan vullen we elkaar heel goed aan. Wij weten heel goed hoe je portefeuilles hoogwaardig financieel moet structureren en welke impact ingrepen hebben op de begroting van de gemeente. W/E weet precies wat er nodig is in een pand als het gaat om klimaatadaptatie en circulariteit en hoe je dat aan moet pakken. Als het gaat om energie hebben we overlap, maar bekijken het vanuit een andere invalshoek en daarin vullen we elkaar juist aan.

Als andere gemeenten met W/E adviseurs en Fakton Energy aan een project beginnen, wat kunnen ze dan verwachten?

Wouter van den Wildenberg: We zijn goed in het aanpakken van integrale projecten met focus op het verduurzamen van de vastgoedportefeuille op het gebied van energie, circulariteit en klimaatadaptatie. We maken de verduurzaming hanteerbaar met een strategie waarmee de gemeente aan de knoppen kan zitten. Wat doe je liever eerder of later? Vind je CO₂ reductie, geld of een combinatie van die twee belangrijk? Fakton en W/E adviseurs leveren maatwerk dat past bij de ambities en doelen van de gemeente.

De Roadmap 2.0. ligt er. Hoe gaat Tilburg hier nu mee verder?

Marion: Inmiddels heeft de gemeenteraad het plan goedgekeurd en spraken zij hun waardering uit over de hoge ambitie vertaald naar de financiële consequenties, en tevens de praktische aanpak van een concreet uitvoeringsplan 2020-2025.

W/E adviseurs en Fakton Energy zetten hun samenwerking na dit project voort. Mocht je als gemeente geïnteresseerd zijn in hun advies over integrale verduurzaming, neem dan contact op met Ruud van Vliet (vliet@w-e.nl) of Wouter van den Wildenberg (w.v.d.wildenberg@fakton.com)